Yunanistan Antik Tarihi
Antik Yunan inanç sisteminde, dağın zirvesinde bulutların arasında Yunan tanrıları yaşar. Tanrılar, dağın adından dolayı Olimposlular ya da 12 Tanrının evi olan Olympos Dağı, tarihi boyunca her zaman geniş insan kitlelerinin ilgisini çekmiştir.
Yunan mitolojisinde Olimpos Dağı , tanrıların meskeni ve Zeus’un tahtının yeri olarak kabul edilirdi. Dağ, Titanlar Savaşı’nda Olimposluların kalesi durumundadır.
Zeus , antik Yunan dininde , panteonun baş tanrısı, Roma tanrısı Jüpiter ile özdeş olan bir gökyüzü ve hava tanrısı. Adı gök tanrısı ile ilgili olabilir. Antik Hindu Rigveda’nın Dyaus’u Zeus gök gürültüsü, şimşek, yağmur ve rüzgarın göndericisi olarak kabul edildi ve geleneksel silahı yıldırımdı. O, hem tanrıların hem de insanların babası (yani hükümdarı ve koruyucusu) olarak adlandırıldı.
Daha sonra Yunanlılar tarafından benimsenen bir Girit mitine göre, Titanların kralı Kronos , çocuklarından birinin kaderinin onu tahttan indirmek olduğunu öğrenince, çocuklarını doğar doğmaz öldürmeyi emre eder. Fakat kiralın karısı Rhea , Kronos’un çocuğu öldürmemesi için kundak giysilerine sararak bir taş koyarak , Zeus’u Girit’teki bir mağarada saklayarak bebek Zeus’u kurtardı.
Efsaneye göre orada periler (veya dişi keçi) Amalthaea tarafından emzirildi ve bebeğin çığlıklarını gizlemek için silahlarını birbirine vuran Kuretler (genç savaşçılar) tarafından korundu.
Zeus büyüdükten sonra Titanlara karşı bir isyan başlattı ve Kronos’u tahttan indirmeyi başardı, belki de daha sonra dünya üzerindeki egemenliği paylaştığı kardeşleri Hades ve Poseidon’un yardımıyla da bu başarıya elde etmiş olabilir.
Cennetin hükümdarı olarak Zeus, tanrıları Devlere ( Gaea ve Tartarus’un çocukları) karşı zafere götürdü ve diğer tanrılar tarafından kendisine karşı yapılan birkaç isyanı başarıyla bastırdı.
Yunan şair Homeros’a göre cennet, Tanrı’nın zirvesinde bulunuyordu.
Olimpos Dağı’nın tepesindeki yüce sarayında Zeus’un, insanların işlerini her şeyi bilen bir şekilde gözlemlediği, her şeyi gördüğü, her şeyi yönettiği ve iyi davranışı ödüllendirdiği ve kötülüğü cezalandırdığı düşünülüyordu.
Adalet dağıtmanın yanı sıra kızı Dike (Adalet) ile güçlü bir bağı vardı- Zeus şehirlerin, evin, mülkün, yabancıların, misafirlerin ve yalvaranların koruyucusuydu.
Zeus’un MÖ 6. yüzyılın sonlarından sonra Atina’da onun adına bir tapınak yapıldı . Atina’daki tapınaktan önce Olimpos dağında saray ve tapınakları vardı.
GÜNÜMÜZDEKİ KULLANIMI
Olİmpus adı, Yunanistan ve Küçük Asya’daki diğer birçok dağın yanı sıra tepeler, köyler ve efsanevi kişilikler için kullanıldı.
Olimpos Dağı , Modern Yunan Ólympos , dağ zirvesi, Yunanistan’ın en yüksek noktası. 2917 metre ile Mytikas en yüksek zirvesidir.
Olimpos, Yunanistan’da milli park olarak belirlenen ilk alandır.
Ege Denizi’nin Thérmai Körfezi yakınlarındaki Olympus bölgenin bir parçası ve Makedonya ile Teselya arasındaki sınırın üzerinde uzanır.
Aynı zamanda, güneyde (1,588 m) yükselen bitişik bir tepe olan Aşağı Olympus’un (Káto Ólympos) aksine Yukarı Olympus (Áno Ólympos) olarak da belirlenmiştir.
Olimpos Dağı 1938 yılında Milli Park ilan edilirken, 1981’de UNESCO tarafından ‘dünya biyosfer merkezi’ olarak ilan edilmiş.
Yunanistan’daki tüm floranın dörtte biri sahip olan Olimpos, 1.700’den fazla bitki ve ağaç türü 30’dan fazla memeli türü ve 100 tür kuş da burada kayıt altına alınmıştır.
Yaban atları, keçiler, geyikler, tilkiler, yaban domuzu, sincap, kartal, şahin .
Dağın 52 zirvesi ve pek çok derin vadisi bulunuyor. Mağaraları, şelaleleri, canlı türleri, yürüyüş ve tırmanma yolları, Yunan mitolojisindeki yeriyle Olimpos Dağı, Yunanistan’da görülmesi gereken yerlerden biri.
Olimpos Dağı karla kaplıdır ve genellikle bulutlarla kaplıdır. zirvede asla fırtına olmaz ve bulutsu, temiz havasıyla doğa kampçılarında gözdesi.
İlk tırmanışın gerçekleştiği 1913 yılından itibaren, insanlar buradaki pek çok zirveyi, vadiyi, dar ve derin geçitleri keşfetmenin çeşitli yollarını öğrendiler.
Uzun sureli kamp kurma, ( yoga, inziva, vb), dağ tırmanışları, şelaleler, kanyonlar gibi amaçlarla bir çok faaliyet için günümüzde kullanılmaktadır.
Tepesinde nereydiyse hiç karın bitmediği bir bölge. Yerli halkında günlük yaşamında yer almakta.
Olimpos Rotası – Olimpos Dağına Nasıl Gidilir ?
Yunanistan’da tatil deyince akla Atina, Selanik, Adalar, Meteora gibi yerler gelir.
Daha az bilinen farklı yerleri tanımak, hatta kendinizi rutin hayatınızdan uzak bir yerde inzivaya girmek, yada sadece görmek isterseniz bu yazı sizi ziyadesiyle mutlu edecek,
Litochoro (Λιτόχωρο) kasabasından geçerek Olimpos Dağının arabayla ulaşılan son noktası olan Prionia’ya (Πριόνια) varırsınız.
Yemyeşil bir doğa içinden kıvrıla kıvrıla devam eden dağ yolu size efsane bir deneyim yaşatacak.
Litohoro’da Sıcak Bir Karşılama
Her şey Litohoro’da başlıyor. Olympos Dağı’na en yakın kasaba kısmen dağlık eteklerine inşa edilmiş ve kısmen kıyı, uzun, kumlu plajlarına ulaşmak gayet kolay.
İster köy meydanın gölgesinde rengarenk bir manzara eşliğin de, ister de geleneksel Makedon mimarisini ve ara sokaklardaki ahşap balkonlu evleri keşfedip eğlenebileceğiniz çok alternatifler var.
Tatlıların ve yemeklerin tadına bakmadan ayrılmayın deriz.
Enipeas Nehrinin geçtiği, ancak dikkatinizi çeken büyük bir kısmı arka planda kalan devasa dağda manzarasını bulacaksınız.
Enipeas Nehri
Enipeas köprüsünden güzel bir başlangıç yapip, Olympos Dağı’na kibar bir giriş yapmak, ama aynı zamanda da efsanevi dağdaki en unutulmaz gezilerinizden birisi olmasını isterseniz Myli’den (rakım 400 metre) başlayın.
Litohoro’nun hemen dışında, 9 km’lik bir rota ile muhteşem Enipeas Nehri Vadisi’ni takip edip ve yol boyunca bu bölge de devam edetmiş olursunuz.
Dionysios Eski Manastırı ve Agion Spilaion (Holy Magrasi)
Olimpos dağında Ortodoks Hristiyanlar için önem arz eden çok sayıda kilise ve manastır bulunuyor.
Olimpos dağının ünlü ve tarihi manastırlarından biri olan Agios Dionysios Manastarı; Litochoro’ya 17 km uzaklıkta, 830m rakımda, Enipeas geçidinin içinde yer alıyor.
1542 yılında kurulmuş. 15. yüzyıldan kalma Agios Dionysios Manastırı’nı ve Prionia’dan görmek mümkün. Osmanlı döneminde zengin kütüphanesi ve el yazması kopyalama atölyeleriyle anılan manastır Alman işgali sırasında direnişçilerin saklanma yeri olmuş.
Manastır 1941 yılında Naziler tarafından havaya uçurulmuş, 1943’te bombalanmış ve neredeyse yok edilmiş. Bir çok bina daha sonra restore edilmiş.
Restoresi devam eden manastırlar ziyaret kapalı ama bitmiş olanlar ziyarete açık.
Manastırdan 20 dakikalık uzaklıkta Holy mağarası bulunmakta, oldukça zor ve yorucu bir güzergah olduğunu söylemeliyiz, çok fazla inişli çıkışlı olan yol boyunca ağaçların arasından gökyüzünü görmek zor olabilir.
Mağaraya ulaştığınızda kutsal olarak kabul edilen bir su kaynağı ve üzerinde küçük bir kilise yapılmış.
Dion Antik Kenti
Olimpos’un eteklerinde yer alan Dion (Δίον) antik kenti adını Olimpos Dağı’nda yaşayan tanrıların ve insanların babası Zeus ve onun çocuklarına adanmış olan bir Makedon tapınağından almış.
Kent sunaklar nedeniyle Eski Makedonların “kutsal yeri’’ olarak kabul ediliyor.
Dion antik kentinden bulunan sunakları İskender’in M.Ö. 334’te Asya seferine çıkmadan önce ziyaret ettiği düşünülüyor.
Kent şimdilerde Dion Arkeoloji Parkı ve Dion Arkeoloji Müzesi ile yerli-yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Dion’u ziyaret ettiğimiz esnada maalesef müze kapalıydı neyse ki Yunansitan’ın en güzel arkeoloji parkı olarak kabul edilen Arkeoloji Parkını gezilebilir.
Dion Arkeoloji Parkı Park yaklaşık olarak 150 hektarlık bir alan üzerine kurulmuş.
Karşınızda Olimpos Dağı’nın görkemi, yemyeşil bir doğa, küçük dereler, akıp giden bir nehir eşliğinde antik tiyatro, kaplıcalar, hamamlar, Dionysos Villası’nın zemin mozaikleri, büyük İskender’in dolaşıp kurban gezdiği sunaklar…
Hepsini gezmek eşsiz bir deneyim. Tarih ve doğanın iç içe geçtiği park her anlamda bir şölen yeri. Parkın içinde gezilen yerlerle ilgili bilgi panoları ve ziyaretçiler için dinlenme tesisleri mevcut.
Zeus’un Tahtı
Araba ile ulaşılabilen en yüksek nokta ve En popular olan bu tepe Prioniadir iki farklı yoldan bu tepeye ulaşmanızda mümkün.
İlki Prionia’dan Agapitos Spilios mağarası Muses Platosu’na kadar olan alandan yaklaşık 2.650 metre yükseklikte bu tepeye ulaşabilirsiniz.
Diğer bir seçenek ise Gortzia’dan Litohoro-Prionia yolunu kapatarak Pestrostrouga Sığınağı’na ve oradan da Muses Vadisi’ne gitmek. Zor değil ama bir rehbere sahip olmanızda fayda var.
Buraya yaklaşık bir gunun ayırmanız gerekebilir.
Tempi Vadisi
Yunanistan’ın kuzeyinde yer alan Tesselya ve Makedonya bölgeleri arasında olan vadinin kuzeyinde Olimpos güneyinde ise Ossa yer alıyor.
Uzunluğu 10 kilometre en dar yeri 25 metre genişliğinde olan vadinin içinden Ege Denizine dökülen Pinios nehri geçiyor.
Bazı kaynaklara göre Tempi vadisi Olimpos ve Kissavos’un deprem sonucu ikiye ayrılmasıyla oluşmuş.
Vadi antik çağda, Yunan şairler tarafından Apollon ve Muses’in favori uğrak yerlerinden biriymiş.
Vadinin güney girişinde Osmanlı döneminden kalma ‘’Hasan Baba Tekkesi’nin’’ kalıntıları bulunuyor. Vadinin en çok ziyaretçi çeken yapısı ise Aghia Paraskevi (Αγία Παρασκευή) kilisesisidir.
Aghia Paraskevi Kilisesi
Kiliseye 1960 yılında Pinios nehri üzerinde yapılmış demir bir köprü üzerinden geçerek ulaşabilirsiniz. Kayaya inşa edilmiş kilise oldukça güzel ve değişik bir yapıya sahip.
Kilisenin yanında hac ziyaretlerinin yapıldığı küçük bir mağara bulunuyor ve mağaranın sonunda kayadaki bir delikten Agia Paraskevi’nin kutsal olduğu düşünülen suları çıkıyor.
Ortodoks ziyaretçiler buralarda dua ediyorlar.
Bölgenin doğası çok güzel fakat biraz bakımsız bırakılmış. Etrafta bir şeyler atıştırabileceğiniz bir kafe ve küçük hediyelik eşyalar satan dükkanlar bulunuyor.
Farangi Orlia’da Kanyon Gezisi
Olympos Dağı’nda Farangi Orlia’da Kanyonda kayaların üzerinden ve şelalelerin altından geçerek, bir dakikalık olsa bile adrenalin seviyenizi yükseltip ve doğanın dinginliğiyle dolup Yunanistan’ın en ünlü dağı olan Olimpos ile bütünleşmenin tadını çıkarın.
Dağcıların tırmanışa geçtiği bu bölge, doğa sporları içinde oldukça uygundur. Halatla iniş, su kaydırağı, nehir üstünü halatla geçmek ve kayalardan iniş gerçekleştirmek kulağa teknik kavramlar gibi gelebilir.
Ama gerçek ise, aile ve arkadaş gruplarına rehberlik etmek için tüm ekipmanı ve bilgi birikimini sağlayan topluluklarla ve ya rehberlerle acemi seviyeden başlayarak tüm seviyelere hitap edecek güzel deneyim ve paylaşımlar yapabilir bu heyecanı köklerinize kadar yaşayabilirsiniz.
Orlias Boğazı boyunca uzanan kanyon geçiş rotalarının çoğu Dion kasabasından başlar ve küçük Agios Konstantinos denilen alana kadar devam eder.
Bu alanda piknik masaları, bankları, küçük su kaynakları bulmanız mümkün rahatlıkla dinlenip zaman geçirebilirsiniz.
Kısa bir orman yürüyüşü sizi yaklaşık 10 şelale görmenize hatta tırmanış planınız varsa bu deneyim yaşamak için oldukça şahane bir fırsat olacaktır.
Bazı şelalelerin döküldüğü yerler küçük su birikmesi ile tip ki bir havuz keyfi yaşatabilir. Birikinti olanlarda serbestçe dalış veya atlayış gerçekleştirebilirsiniz.
Tamamen doğal su kaydıraklarından 9 metreliğe yakın yükseklik ve yatay dahil 16 metre aşağıya indiğiniz de size vadiye götürür.
Adrenalin patlaması yaşamak, şahane yeşillikler arasında huzur, sükûnet duygusu ve serinletici dağ sularında yüzmekle de meşgul olmak, tüm yıl boyunca yasadığınız stresi burada bırakmak ve enerjinizi tazelemek için harika bir seçenek.
Katerini Kasabası
Orta Makedonya bölgesinde bulunan Pieria bölgesel yönetiminin başkenti olan Katerini kuzey Yunanistan’da yer alıyor.
Katerini, Dion antik kentine 17 km, Olimpos Dağının eteklerinde yer alan Litochoro kasabasına 20 km uzaklıkta.
Korinos, Paralia, Olympiaki Akti gibi plajlarıyla da bilinen Katerini küçük ve güzel bir şehir.
Sakin ve hoş bir havası olan Katarini merkezinde yer alan belediye parkını da ziyaret edip serin bir şekilde kahvenizi yudumlayabilirsiniz.
Parkın hemen bitiminde yan yan sıralanmış kafeler ve trafiğe kapalı güzel bir cadde bulunuyor.
Yolunuz Dion şehrine düşerse Katarini Belediye Parkı’nda yürüyüş yapabilir, etrafındaki tavernalarda yemek molası verip şehri ziyaret edebilirsiniz.
Olimpos Dağı’nda Hangi Aktiviteler Yapılabilir.
Olimpos Dağına Tırmanışlar
Macera ve adrenalin severler buraya!! Olimpos sizi bu konuda oldukça memnun bırakacak, yukarıda da bahsettiğim gibi sayısızca şelale, kanyon ve tırmanışa uygun dağlar bulunmakta.
Olimpos’un sivri tepeleri, vadileri ve kıvrımları kaya tırmanışı için mükemmel bir ortam sağlar
Dağa yönelik ilk keşif gezilerinden birini Avcı lakabıyla da bilinen Osmanlı Sultanı IV. Mehmet’in gerçekleştirdiği söylenir.
Ama kayıtlardaki ilk zirve tırmanışı 1780 yılında Fransız denizci Sonini’nin gerçekleştirdiği başarısız girişimidir.
1913 yılına kadar zirveye ulaşan olmamıştır. 2 Ağustos 1913 günü Yunan yerel bir avcı olan Chris Kakalas rehberliğinde iki İsviçreli, Fred Bouasona ve Daniel Bo-Beauvais zirveye ulaşırlar.
Pek çok seçenek var, bazı topluluk veya tur şirketleri günlük güzergahlar veya geziler sunuyor.
Kuzey tarafındaki Xerolaki Sırtı, Muses Platosu’na erişim sağlayan en popüler tırmanma alanıdır ve bazı güzergahlar da sizi Mytikas’a bile götürebilir.
Olimpos’taki tüm gezilerde olduğu gibi, hava koşulları hızla değiştiği için özellikle dikkatli olmanız gerekecekti.
Mayıs ortasından Ekim’e kadar olan süreçte tırmanış için en iyi aylar olup, gereken bilgileri önceden edinmenizde fayda var.
Kamp Kurma, Doğa ve İnziva
Ekipmanlılarınız hazırsa size çadır kurduracak efsane bir mekan olacaktır Olimpos Dağı.
Yüksek oksijen seviyesi ile beden, ruh ve zihin arınması yaşayacaksınız.
Doğa, Olympos Dağı’nın gerçek koruyucusu. Kekik kokan dağlar, mantarlar, ve şifalı bir çok bitkinin o eşsiz kokusu sizi saracak.
Doğa, buradaki herhangi bir Tanrının yapamayacaklarını elde edebilecek kadar üstündür.
Dağ Bisikleti ile Tepeye Varmak
Dağın olduğu her yerde dağ bisikleti de var demektir. Aslında, bisiklet sürmek için harika iki dağ var ve komşu Kissavos Dağı da mükemmel parkurlara sahiptir.
Olimpos’a doğru gelince, alçak yamaçların etrafındaki patikalar en iyi araziyi sunacaktır ya da Litohoro’dan Prionia’ya giden asfalt yolu da takip edebilirsiniz.
Ancak hiçbir şey meşe, köknar ve çam ağaçlarının arasından geçip ve ara sıra doğal bir kaynakta veya manzara durup bir orman yolunu geçemeye benzemez.
Rotanızı dikkatli seçerseniz veya daha iyi bir tur grubuna katılırsanız, mükemmel bir gün geçireceksiniz demektir.
Yani bulutlara doğru dağ bisikletinizi sürmek zihinlerde kalacak bir deneyim yaşatacaktır.
Bu güzel maceranın sonunda ise biraz da Olympos çevresindeki köyleri keşfederek, kalp atış hızınızı biraz düşürebilirsiniz, Platamonas’taki Venedik kalesinin ve sahilin manzarasına sahip en güzel köydür.
Bir kahve ya da bal veya dağ çayı gibi yerel ürünleri almak için daha iyi neresi olabilir ki?
Ve maceranızı burada bitirip sakin, dingin ve arınmış bir şekilde hayatınıza kaldığınız yerden devam edin.